EFFT en huiselijk geweld

Katja Pereira en Barbara Veldt, psychotherapeut en gezins- en relatietherapeut bij Relatiepraktijken, waren de volgende sprekers. Na een ontwapende start, waarbij Katja een foto van een rommelige kamer van haar dochter liet zien, namen zij het publiek stap voor stap mee door de verschillende fases van een EFFT behandeling, de gezinsgerichte variant van EFT. Dit deed ze aan de hand van een casus waarbij de dochter geweld gebruikte in het gezin.
EFFT is een wetenschappelijk bewezen methode gebaseerd op de hechtingstheorie die veranderingen in een gezin faciliteert via het verstevigen van de banden tussen de gezinsleden. Belangrijke elementen zijn dat het gezin wordt geholpen het “probleem” (veelal binnengebracht via de geïdentificeerde cliënt, namelijk het kind) te herzien naar “het gaat om het negatieve interactiepatroon dat afstand tussen ons als gezinsleden creëert”. De therapeut kijkt naar gezinnen vanuit de hechtingsbril, waarbij wordt gezocht naar hechtingsbreuken en momenten dat ouders niet aan de hechtingsbehoefte van het kind hebben kunnen voldoen. Ondanks dat de fases van EFFT gelijk zijn aan de fases van EFT is een wezenlijk verschil dat ouders apart van hun kind geholpen worden om op basis van het verkennen van hun eigen gehechtheidsgeschiedenis en emotionele blokkades ontvankelijk te worden voor de hechtingsbehoeften van hun kind en hiervoor meer beschikbaar te zijn. Door hun rijke behandelervaring en persoonlijke manier van vertellen werd het zeer helder en invoelbaar welke fases waarom en met welk effect worden doorlopen.

Buiten de muren

Zoals vaker bijeen studiedag van de sectie Forensische Systeemtherapie was ook de theatergroep ‘Buiten de muren’ van de partij. Patiënten van de Van der Hoeven kliniek gaven het publiek een kijkje achter de schermen door middel van interactieve, hilarische, confronterende en soms ook ontroerende voorbeelden van hetgeen wel en niet werkt in het contact met cliënten en met welke dilemma’s je te maken krijgt als hulpverlener en als cliënt. Op hoeveel creatieve manieren kunnen cliënten de hulpverlening buiten de deur houden? Met welke boodschap en met welke toon start je het gesprek in een gezin waar een melding is geweest van huiselijk geweld? Wat doe je als hulpverlener als je ziet dat een kind klem zit tussen zijn ouders? Altijd prachtig om beeldend dit bewustzijn geactiveerd te krijgen.

Samenwerkingsverband MDA++

Als laatste was de presentaties van MDA ++ Friesland als voorbeeld van een ketenbrede aanpak bij huiselijk geweld en kindermishandeling. Tineke van Heusden vertelde het publiek meer hierover. Onder de noemer MDA++ (voluit: Multidisciplinaire Aanpak ++) werken organisaties op het gebied van zorg, hulpverlening, politie en justitie samen om huiselijk geweld en mishandeling van kinderen en ouderen te voorkomen en te stoppen. Het is een samenwerkingsverband dat inspringt bij gezinnen waarbij er meerdere malen sprake is geweest van huiselijk geweld of kindermishandeling en het hulpverleningsinstanties eerder niet goed lukte dit te doorbreken.

Ook het MDA++ merkt dat een lange adem van belang is. Het begint met het samen de zorgen helder op papier krijgen en het met gezin en betrokkenen een gezamenlijke aanpak van die zorgen formuleren. De betrokken hulpverleners rondom het gezin gaan hier dan mee aan de slag. Het MDA++ blijft volgen of het lukt de onveiligheid te verminderen en de gezinsleden te helpen herstellen op wat ze hebben meegemaakt. Dat start volgens systeemtherapeuten Brenda de Jong en Marian Oosting eerst met het maken van contact en het horen van de perspectieven van de verschillende gezinsleden.

Om zicht te krijgen op alle verhalen die meespelen en die hebben geleid tot de onveiligheid is een meerzijdig partijdige houding nodig. Met elkaar wordt gekeken hoe vanuit het prioriteren van de veiligheid - vanuit het TOP 3 model (van Arum en Vogtländer) -  eerst de directe veiligheid wordt aangepakt, vervolgens de risicogestuurde veiligheid en hoe aan herstel van de relaties, herstel op trauma’s en herstel op functioneren, kan worden gewerkt. Hiervoor zijn formulieren ontwikkeld die aanmelders helpen hun verhaal over het gezin binnen het jargon van het TOP 3 model te formuleren. Met elkaar wordt gewerkt aan een overeenkomst op de zorgen en overeenstemming over het plan van aanpak. Zo wordt door alle deelnemers in het MDA ++ gebouwd aan een aanpak met zijn allen voor het hele gezin.

Slot

Na geluisterd te hebben naar al deze sprekers, hebben we de dag kunnen afsluiten met een hapje en een drankje. Terugkijkend was er sprake van een informatieve dag waarbij inzichten uit wetenschappelijk onderzoek zijn samengebracht met ervaringen uit de (systemische) praktijk. En zoals een van de bezoeker aan het einde van de dag formuleerde “een inspirerende dag waar onderzoek en de praktijk bijeen zijn gekomen”. Opnieuw dus: de handen ineen.