Dagvoorzitter Phyllis Döll en Marie Rose Moro

Blik verruimende en hoopvolle keynotes 

Fariba Rhmaty vertelde ons over de ontwikkeling van de transculturele therapie in de GGZ. Een aantal moedige voorvrouwen hebben er voor gezorgd dat de transculturele therapie terrein won in Nederland. Om iets te veranderen in de dominante ggz cultuur boden zij transcultureel onderwijs aan en richtten ze een eigen opleidingsinstituut en ook een eigen polikliniek op. Alles om te bewerkstelligen dat hulpverleners er voor iedere cliënt kunnen zijn, juist als ze anders denken, voelen en een andere levensstrategie hebben dan zij zelf.   

Marie Rose Moro gaf inzicht in hoe wij als professionals stappen kunnen maken in het werken met migranten en welke setting daarvoor nodig is. Haar belangrijkste boodschap is om los te komen van ons oordeel van hoe dingen zouden moeten zijn, omdat dat de zaak vastzet. Als je openstaat voor meerdere verhalen, dan ontstaan er nieuwe mogelijkheden en kom je in het paradijs. 

Jim van Os hield een warm pleidooi voor een meer gevarieerde, menselijke én systemische aanpak van psychisch lijden in Nederland. Er zijn meer mensen (en steeds meer jongeren!) met mentale problemen dan ooit tevoren. Om het zorgsysteem weer functioneel te maken, zullen we anders moeten kijken naar psychisch lijden. Niet zozeer genetische factoren voorspellen of mensen gebruik maken van de ggz, maar meer sociale factoren zoals postcodegebied en waar er armoede is, discriminatie, schulden, eenzaamheid, trauma’s, migratie, etc. Met zijn allen geven we als hulpverleners duwtjes in de goede richting maar dit is geen rechte weg met vaste stappen. Volgens Van Os moeten we verdragen dat psychisch lijden een mysterie blijft en blijven openstaan voor andere vormen van hulpverlening buiten je eigen visie om. Hij pleit voor een ecosysteem mentale gezondheid (GEM en podcast) waarbij we ons niet richten op het los behandelen van individuen, maar meer op de systemen waar de cliënt zich in bevindt. Daarbij moeten we toe naar een pluralistisch werkveld zonder dominantie van psychologen of psychiaters maar met een diversiteit aan hulpverleners, waarbij je mensen zelf laat kiezen hoe ze binnen het ecosysteem aan de slag willen met hun psychische problemen.

Marianne de Planque opent het congres

 
Justine van Lawick was enkele dagen van tevoren benaderd om een van de sprekers te vervangen en dat deed ze met verve. Een voettocht als transitie naar een volgende levensfase leerde haar wat belangrijk is in het leven: het besef dat we nietig zijn en dat je niet veel nodig hebt in het leven. Ze pleitte voor autonomie en het vieren van verschillen. In Engeland is Justine gepromoveerd op het onderwerp ‘Practices of Hope’. Zoals Van Os psychisch lijden een mysterie noemde, gold dat wat haar betreft voor hoop. Je kunt hoop niet onderzoeken in een lineaire lijn en het dan bewijzen. Haar onderzoek is gebaseerd op het creëren van een toekomst. Ze wilde met haar onderzoek vooral nieuwe mogelijkheden creëren, meer dan het ontdekken van ‘de waarheid’. Hoop gaat in ieder geval over ‘doen’: actie ondernemen en buiten je comfortzone treden. Er is altijd hoop als je in actie durft te komen!

De vijfde en laatste keynote werd verzorgd door Ellen Grootoonk en ging over het familiesysteem in het sjamanisme.  Het sjamanisme gaat uit van verbondenheid, het idee dat ieder mens deel is van het grote geheel en het aanboren van kracht. Daarbij wordt gewerkt met trance die bereikt wordt middels trommel en zang. Het getuigde van moed om de hele zaal een voorproefje te geven van deze sjamanistische trance. Ellen Grootoonk sloot af met de vraag wie uit de zaal zich hier prettig bij voelde en wie het juist heel irritant vond. Vanuit de zaal werd duidelijk hoe de meningen waren verdeeld over deze vorm binnen het ecosysteem mentale gezondheid.  
  

Creatieve workshops en hapjes uit de hele wereld

Naast de keynotes op het hoofdpodium waren er zo’n twintig workshops in twee ronden, alles in het teken van het thema Inclusion & Fusion. Van verschillende deelnemers hebben we teruggekregen dat zij mooie workshops hebben meegemaakt en nieuwe ideeën hebben opgedaan, toepasbaar in de praktijk. De workshops riepen op tot meer creativiteit in de dagelijkse praktijk.

Ook de catering was speciaal gericht op het thema met lekkers bij koffie, thee en lunch uit alle windstreken, zoals heerlijke pindasoep, baklava en spekkoek. De warme ontmoetingen en mooie verbindingen werden na afloop tijdens de borrel voortgezet.

We kijken terug op een gevarieerd en gewaagd congres, dat blijkt ook uit de evaluaties die nu binnenkomen met een rijke gevarieerdheid aan waardering. We ontvangen je evaluatie graag nog als je deze nog niet hebt gemaild, en zullen de uitkomst meenemen in het NVRG-congres van 2025. De datum 14 maart 2025 kun je alvast in je agenda zetten!

De powerpoints van alle lezingen zijn binnenkort beschikbaar op het besloten gedeelte van de website. Log in bij ‘Mijn NVRG’ en ga naar ‘Verenigingsinformatie/congres’.