Terugblik en aftermovie NVRG-congres Perspectivistische lenigheid

We kijken terug op een zeer geslaagd NVRG-congres waarin onze lenigheid flink is opgerekt. Met keynotes Lammert Kamphuis, Frans Boeckhorst en Michelle van Tongerloo, een breed spectrum aan parallelsessies en een alerte dagvoorzitter stond het thema een huis. Lees hieronder de terugblik en een greep uit de reacties. En geniet na met de aftermovie!

NGM-175

 

Tekst: Foke van Bentum
Foto's: Titus Brein
Aftermovie: Stefan de Jong, Blauwborstmedia

 


Perspectivistische lenigheid

Het Beatrixtheater was gehuld in de sfeer van de musical Moulin Rouge. Voor het NVRG-congres waren de molen en de olifant afgedekt, het zou teveel afleiden van waar wij ons deze dag op concentreerden: perspectivistische lenigheid. Een term waar menig keynote- en workshopgever vandaag over zou struikelen. Uiteraard sprak Lammert Kamphuis, de eerste keynote, de woorden vloeiend uit want hij heeft de term uitgevonden. Maar eerst trapte dagvoorzitter Frénk van der Linden af met een relationele ijsbreker: kijk iemand die je niet kent 10 seconden in de ogen. Dit is langer dan het aantal seconden dat partners elkaar dagelijks in de ogen kijken, nl. 9 seconden. Frénk hield een kort interview met NVRG-voorzitter Fridus van der Weijden en vroeg hem wat hij hoopte dat deze dag ging losmaken. “Perspectivistische lenigheid is onze goudmijn”, zei Fridus, “dit is waar we goed in zijn. We hebben een essentiële rol in zorgteams en ik hoop dat we er nog beter in worden.”

Filosoof en theoloog Lammert Kamphuis bood ons een rond verhaal met een persoonlijke inslag over zijn kerkelijke achtergrond, een thema dat zowel het startpunt als het einde van zijn lezing vormde. Het was een boeiende introductie op het thema van vandaag. Hij schreef er een boek over – Verslaafd aan ons eigen gelijk. We zien vaak goed dat anderen vastzitten in hun eigen gelijk maar dat we er zelf in vastzitten is toch wat lastiger om te zien. Kamphuis ziet polarisatie als coping mechanisme in het omgaan met onzekerheid. Belangrijke tegenpolen in zijn lezing waren pragmatisme en dogmatisme. Lenigheid is pas een prestatie als je ergens voor staat. Het wordt pas een uitdaging in een conflict. Hij gaf ons tips voor meer lenigheid, zoals het bouwen aan baobab-bomen. Bij deze bomen ontmoeten mensen met verschillende achtergronden elkaar. Wat zijn onze baobab-bomen, waar ontmoet je mensen met verschillende achtergronden? Juist: in de zorg, in bibliotheken en in de kerk. Dit zijn plekken waar je vanuit meerdere perspectieven kunt kijken en denken. 

 

NGM-62Frénk van der Linden (r) en Fridus van der Weijden


Systemische lenigheid

We dachten dat we nu een breed macro-perspectief hadden gekregen op het thema perspectivistische lenigheid maar dat rekte Frans Boeckhorst, de volgende spreker, nog verder op. Hij zoomde in op microniveau in de spreekkamer van ons als systeemwerkers en -denkers. Perspectivistische lenigheid gaat volgens Frans over het denken, echter daarnaast hebben we ook waarneming en vertellen nodig. Hij nam ons mee in systemische lenigheid en vlocht hier de ontwikkeling van de systeemtherapie behendig doorheen. De focus door de jaren heen ging van de buitenwereld naar de binnenwereld en weer terug, waarbij je ook nog voortdurend in- en uitzoomt op contexten, vormen van communicatie en verschillende tijden. En zo kwam hij op de titel van zijn lezing: de ziel als klapdeur die steeds wisselt van perspectief. De systemische lenigheid die nodig is bij vastgeroeste patronen bestaat uit contextuele, communicatieve en temporele lenigheid. Wij zullen niet meer vergeten dat het niet alleen gaat over denken maar vooral ook over kijken naar de non-verbale communicatie en dus ons hele lijf.

Tijdens de parallelsessies oefenden we in de praktijk met perspectivistische lenigheid. We ontdekten bijvoorbeeld de overeenkomst tussen improviseren op het toneel en onbevooroordeeld luisteren naar elke nieuwe opmerking van onze cliënten. De parallelsessies boden zeer diverse perspectieven op het thema. De lunch vormde de spiegel tussen de twee rondes van parallelsessies en toen waren we alweer toe aan de laatste keynote.

NGM-332Ensemble Floccus Quartet


Nieuw systeem

Michelle van Tongerloo nam ons mee in haar werk als huisarts en straatarts. Zij constateerde dat als iemand niet mee kan komen in het systeem, we doorgaans het individu de schuld geven in plaats van het systeem. Dat is niet menselijk en niet effectief. Dit illustreerde ze aan de hand van haar beginjaren in de Pauluskerk in Rotterdam. Het heeft geen zin een cliënt te behandelen als het systeem erom heen niet werkt. Zeer gefrustreerd over het Nederlandse systeem, besloot ze een paar jaar op St. Eustatius te gaan werken. Ze kwam erachter dat ze daar met haar regels, afstand en protocollen zelf het systeem was dat niet werkte. Ze was genoodzaakt zich te verdiepen in de mensen en de cultuur en leerde hoe je mensen op een professionele manier nabij kunt staan. Terug in Nederland creëerde ze haar eigen systeem door het geld daar te besteden waar het probleem zit, aan wat er echt nodig is. De oplossing zit volgens haar in het focussen op wat echt belangrijk is: de relatie. En zelf in actie komen. Wij zijn het systeem, zo lang we meedoen in het systeem.

Deze sprankelende presentatie werd gevolgd door een moment van contemplatie. We luisterden naar Ensemble Floccus Quartet, dat een stuk speelde van F. Mendelssohn. Dagvoorzitter Frénk van der Linden vroeg ons waar we dachten dat de F. voor stond. Voor Felix dachten we, maar volgens Van der Linden had het ook Fanny, de onbekende zus van Felix kunnen zijn. Over lenigheid gesproken, we gaan meteen uit van de bekende paden.


Slot

Tijdens dit congres gingen we vaak terug naar de basis, datgene waar het bij systeemtherapie om draait: relaties. Uit de evaluaties hebben we geconcludeerd dat het congres enorm goed gewaardeerd is. Zeer veel dank aan de congrescommissie en iedereen die een bijdrage heeft geleverd.

Het volgende NVRG-congres vindt plaats op 13 maart 2026, noteer de datum alvast in je agenda.

 

 

Een greep uit de reacties:


'Wat was het inspirerend om hierbij aanwezig te zijn. Ondanks dat ik alleen ging, kwam ik toch bekenden tegen met wie ik fijn heb gepraat.'

'Ik ben weer opgeladen voor een jaar'.


'Het was fantastisch inspirerend. Ik heb heel veel woorden gekregen voor processen die bij mij al in gang gezet waren, maar waar ik me niet altijd bewust van was!'

 

'Het leukste en interessantste congres in jaren.'



'Ik was erg enthousiast! Onderweg in de trein heb ik nog met mijn collega's gesproken over wat hun take-home-message is en waar zij mee aan de slag gaan. Dat werd een leuk gesprek zo tussen Utrecht en Leeuwarden Centraal. We pakten alle drie onze aantekeningen er nog weer bij en zo kregen we een leuke uitwisseling aan ideeën en inspiratie.'


'Dit congres liet mij weer zien wat ik toch een prachtig werk heb.'


'Eindelijk een congres waarin we op een mooie manier aan het denken zijn gezet. Ik heb er echt een goed gevoel over.'


'Goed voor elkaar allemaal, fijn om er deel van te zijn, inspirerend, nieuwe inzichten, energie-gevend.'


'Het was een geweldig enerverende dag! Het geeft energie om op maandag met alle info aan de slag te gaan en je weer net een beetje een betere systeemtherapeut te voelen.'


'Wat ik mooi vond was dat bij de workshops meteen het begrip 'lenigheid' bij het vakjargon hoorde.'

'Het was een dag met veel nieuwe inzichten en perspectieven, maar het voelde alsof het zo voorbij was. Je zit zo in een flow samen dat het voelt alsof het vanzelf gaat, als een ontspannen uitje.' 


'Ik vond het een van de beste congressen van de NVRG die ik heb meegemaakt.'


'Interessante dag vol netwerken en goede verzorging, echt een dagje uit!'

'Wat een opkomst zeg! Gaaf en goed geregeld allemaal'. 


'Ik ben vele nieuwe perspectieven rijker geworden!'


'Ik heb de hele dag geboeid geluisterd!'

 

'Niets dan lof!'


'Zoveel bijgeleerd, zo'n mooie editie, geweldige keynotes en super interessante workshops, enorm geïnspireerd, ik ga volgend jaar weer, 'Schat, kun jij dan thuis zijn voor onze kinderen zodat ik naar Utrecht kan op 13 maart 2026?'


Terugkijken van de powerpoints

De powerpoints van keynotes en parallelsessies vind je door in te loggen op 'Mijn NVRG', klik op 'Verenigingsinformatie' en dan 'NVRG-congres'. Je vindt er alleen de presentaties van sprekers die toestemming hebben gegeven. De presentaties van Lammert Kamphuis en Michelle van Tongerloo vind je hier niet omdat zij geen toestemming hebben gegeven. 

 

Nagenieten van het NVRG-congres? Bekijk de aftermovie.