Btw-vrijstelling relatie- en gezinstherapie - een antwoord op veelgestelde vragen
In september 2022 hebben we alle leden geïnformeerd over de heroverweging van de belastingdienst, waarbij relatie- en gezinstherapie onder voorwaarden vrijgesteld is van btw. De vrijstelling is een prachtige erkenning voor systeemtherapie. Maar het standpunt levert vanzelfsprekend ook vragen op. Aan de vrijstelling zijn namelijk voorwaarden verbonden die ruimte laten voor interpretatie. In dit bericht geven we zoveel mogelijk antwoord op alle vragen.
Btw-vrijstelling op relatie- en egzinstherapie - drie voorwaarden
Aan de btw-vrijstelling op relatie- en gezinstherapie zijn drie voorwaarden verbonden:
- de behandeling is gericht op de ‘gezondheidskundige verzorging van de mens’
- de therapeut voldoet aan de gestelde kwaliteitseisen, hetgeen blijkt uit de relevantie en het niveau van de genoten vooropleiding
- de behandeling wordt verricht aan de individuele patiënt
Over de laatste voorwaarde is de belastingdienst helder: relatie- en gezinstherapie wordt verricht aan de individuele patiënt, ook wanneer meerdere systeemleden bij de behandeling betrokken zijn. Maar wanneer is een behandeling gericht op ‘gezondheidskundige verzorging? En hoe weet je of de behandeling een ‘gelijkwaardig kwaliteitsniveau’ heeft?
Gezondheidskundige verzorging van de mens
Alleen behandelingen die gericht zijn op de ‘gezondheidskundige verzorging van de mens’ zijn vrijgesteld van btw. Dat geldt voor ieder beroep binnen de geestelijke gezondheidszorg. Wat houdt ‘gezondheidskundige verzorging’ precies in? Het Besluit Staatssecretaris van Financiën 29 maart 2016 (hierna: Besluit) geeft de volgende definitie:
‘Van gezondheidskundige verzorging is sprake als het voornaamste doel van de (para)medische handeling is de bescherming, met inbegrip van instandhouding of herstel, van de gezondheid van de mens. Dat betekent dat in het algemeen voor de vrijstelling in aanmerking komen therapeutische handelingen die ten doel hebben een diagnose te stellen, te behandelen en, voor zoveel mogelijk, te genezen van ziekten’.
Relatie- en gezinstherapie is volgens de belastingdienst niet zonder meer gericht op de gezondheidskundige verzorging van de mens. Per behandeling moet je daarom afwegen of de therapie valt onder de definitie van het Besluit. Het kan dus zijn dat een deel van de door jou verzorgde behandelingen belast wordt met btw en een deel vrijgesteld is van btw. We adviseren om hier zelf zo goed mogelijk een afweging in te maken. Een belastingspecialist kan hierin adviseren. Lees voor handvatten ook verder onder 'administratie en btw-vrijstelling'.
(Gelijkwaardig) kwaliteitsniveau van de behandeling
Als lid van de NVRG heb je de mogelijkheid om van de btw-vrijstelling gebruik te maken als je BIG-geregistreerd bent óf als je een gelijkwaardig kwaliteitsniveau kunt aantonen. Over een BIG-registratie is de wetgeving helder. Maar wanneer beschik je over een ‘gelijkwaardig kwaliteitsniveau’? Het Besluit zegt dat je hiervoor ten minste in bezit moet zijn van een afgeronde gezondheidskundige bachelor (240 ECTS). De belastingdienst voegt hier echter aan toe dat de opleidingen SPH, SPV, Vaktherapie, Jeugdzorgwerk, en MWD hier niet onder vallen.
Mocht je een vooropleiding hebben gedaan die volgens de belastingdienst onvoldoende gezondheidskundig gericht is, dan kun je alsnog verantwoorden dat je van de btw-vrijstelling gebruik mag maken. De belastingdienst vraagt in dat geval aan te tonen dat je in bezit bent van:
- een aanvullende gezondheidskundige opleiding of;
- een aanvullende gezondheidskundige opleiding in combinatie met relevante kennis en ervaring op het gebied van de beroepsuitoefening.
De belastingdienst is helder over de opleiding tot systeemtherapeut. Dat is een gezondheidskundige opleiding en draagt bij om het gevraagde kwaliteitsniveau aan te tonen. De opleiding tot systeemtherapeut alleen is echter onvoldoende. De belastingdienst ziet het kwaliteitscriterium namelijk als een optelsom: de afgeronde gezondheidskundige opleidingen moeten samen een omvang van 240 ECTS hebben. Bovenop de opleiding tot systeemtherapeut zul je dus extra opleidingen moeten optellen om tot de gevraagde omvang te komen. Dat kan een (gezondheidskundige) post-hbo-opleiding of een master zijn, maar ook nascholingen die je hebt gevolgd in het kader van je herregistratie.
Naast de (gezondheidskundige) opleidingen die je hebt afgerond, wordt ook je werkervaring meegewogen. Een exacte definitie van ‘voldoende werkervaring’ wordt niet gegeven. Je zult dus zelf moeten inschatten of de door jou afgeronde opleidingen, aangevuld met je werkervaring als systeemtherapeut, voldoende is om van de btw-vrijstelling gebruik te maken. Je kunt dit indien nodig in samenspraak met een belastingadviseur doen.
Administratie en btw-vrijstelling
De belastingdienst vraagt per behandeling te verantwoorden dat de therapie in aanmerking komt voor vrijstelling van btw. Het is daarom belangrijk om een administratie in te richten, waaruit per sessie blijkt dat het om een systeembehandeling gaat en dat de therapie voldoet aan de definitie uit het Besluit. Dat wil zeggen dat de behandeling ten doel heeft ‘een diagnose te stellen, te behandelen en, voor zoveel mogelijk, te genezen van ziekten’.
Mocht de belastingdienst (in geval van een steekproef) informatie opvragen, dan is het niet de bedoeling om hele patiëntendossiers toe te sturen. Dat gaat in tegen privacyrichtlijnen. Zorg dus dat je enerzijds een administratie beschikbaar hebt die overzichtelijk is en geen privacygevoelige informatie bevat en anderzijds uitgebreid genoeg is om te verantwoorden dat de behandeling gericht is op de ‘gezondheidskundige verzorging van de mens’. Een belastingadviseur- of consulent kan indien nodig adviseren bij de organisatie van je btw-administratie. Verder is het raadzaam om je website van heldere informatie te voorzien. Dit kan helpend zijn om duidelijk te maken wat je doet en hoe jouw behandelingen eruit zien.
Brief standpuntbepaling belastingdienst
De brief met standpuntbepaling van de belastingdienst kun je hier downloaden. In de brief wordt de heroverweging uitgelegd en vind je een uitwerking van de voorwaarden waaraan de btw-vrijstelling moet voldoen.
Heb je nog vragen?
Op de btw-pagina van onze website vind je meer informatie. Mocht je verdere vragen hebben, kijk op onze pagina met veelgestelde vragen of stuur een mail naar nvrg@nvrg.nl.