Keynotes NVRG-congres 8 maart 2024

Tijdens het congres vinden maar liefst vijf lezingen plaats met uiteenlopende onderwerpen binnen het thema 'Inclusion & Fusion'. Lees hieronder meer over de lezingen van Fariba Rhmaty, Marie Rose Moro, Jim van Os, Annelijn Wensing-Kruger en Ellen Grootoonk.

Fariba Rhmaty

Inclusion and fusion in de transculturele praktijk in Nederland

Fariba Rhmaty

Vrijdag 8 maart 9:45 - 10:15 uur

Ggz-instellingen kunnen niet langer vasthouden aan een enkelvoudig mensbeeld of één definitie van psychische gezondheid. Het is essentieel dat zij hun expertise verbreden en fijngevoeliger worden voor de unieke achtergronden van hun cliënten. Bij Expertisecentrum Transculturele Therapie (ETT) werken we vanuit de transculturele benadering: een behandelwijze die ruimte biedt aan sociale en cross-culturele diversiteit (waaronder diversiteit in gender, religie, spiritualiteit en seksualiteit).

In deze presentatie kijkt Fariba Rhmaty kort terug op de ontwikkelingen in ons vakgebied als transculturele therapeuten en op de manieren hoe we hebben geleerd om te gaan met de uitdagingen van cross-culturele diversiteit. Zij illustreert hoe het Expertisecentrum Transculturele Therapie er succesvol in slaagt om maximale openheid te creëren in de relaties met cliënten zonder te veel afstand te nemen van de kaders waarmee we als ggz-instelling moeten werken. Of, zoals een client het zei: “Ik heb het gevoel dat iemand echt een beetje om je geeft”.

Fariba Rhmaty is bestuursvoorzitter en medeoprichter van de ggz-instelling Expertisecentrum Transculturele Therapie. Ze is hoofdopleider, (leer)supervisor en leertherapeut, verbonden aan de NVRG. Ze is gespecialiseerd in transculturele psychiatrie en traumabehandeling. Van haar hand verschenen diverse artikelen over het werken met migranten en vluchtelingen en het boek ‘Traumaverwerking met vluchtelingen’. Later ontwikkelde ze als transcultureel systeemtherapeut haar Transitie Behandel Model als route voor verwerking, stabilisatie en re-integratie van cliënten waarin rituelen en antropologische, cybernetische, transgenerationele en narratieve perspectieven een belangrijk onderdeel zijn. Sinds 2014 wordt haar methodiek als fundament voor de behandeling bij haar eigen ggz-instelling ETT gebruikt.

Marie Rose Moro

Migrants and their families: how to care for them well?

Marie Rose Moro

Vrijdag 8 maart 10:15 - 11.00 uur (keynote in het Engels)

There are a thousand and one ways of having a family in the world, and yet we find it very hard to imagine other people's families and not judge them and consider them pathological, particularly for children. We will analyze the importance of knowing migrant families well, and anthropology is very useful for clinicians in this respect. We will then show how important it is to take a sympathetic look at the family structures of others to welcome these migrants and their children, educate them properly and care for them properly. We will draw on clinical case histories to show the value of respecting their own ways of forming a family to help them better, whatever their background or social, cultural, or geographical background. We will show a film of transcultural sessions to share clinical and technical points to try to be better therapists with immigrant families.

Marie Rose Moro, MD, PhD, is a full professor at the University of Paris, France. She is a child and adolescent psychiatrist, researcher, and writer. She is a specialist in transcultural psychiatry and founded the transcultural journal L'autre, Cliniques, Cultures et Sociétés in 2000. She chairs the International Association of Ethnopsychoanalysis (AIEP). She is the head of the Maison de Solenn, a center for adolescents at Cochin Hospital. Some thirty years ago, she set up a transcultural consultation for migrant families and their children in Bobigny (North of Paris), then since 2008 in Paris. Now she coordinates the international transcultural consultation network in Europe and around the world (Brazil, Canada, etc.). Her latest book published in English is Parenthood and Immigration in psychoanalysis: Shaping the Therapeutic Setting. Moro MR and Welsh G (Eds) London (Great Britain), Routledge. 2022.

Marie Rose Moro houdt op 7 maart een verdiepende masterclass in de middag over 'Werken met gezinnen die van elders komen, Frankrijk en Nederland'

Meer informatie over de masterclass op 7 maart

Jim van Os

Relationeel werken in herstel van balans tot zelf en wereld

Jim van Os

Vrijdag 8 maart 11.30-12.15 uur

Psychisch lijden is niet een ziekte ‘in het hoofd’, maar een natuurlijke variatie van het bewustzijn die ieder mens kan ervaren als onderdeel van de context en uitdagingen van het dagelijks leven. Psychisch lijden is iets waar de persoon zich dynamisch tot verhoudt. Verbinding met een ander in een betekenisvol ritueel is nodig om het zelflerend en zelfherstellend vermogen aan te spreken, in de context van het bestaan. Relationeel werken, social holding, peer-support en sociaal ondernemen zijn onderdelen van het Ecosysteem Mentale Gezondheid, dat in het kader van Integraal Zorgakkoord (IZA) wordt gepilot in verschillende delen van het land.

Jim van Os is hoogleraar Psychiatrie en voorzitter van de Divisie Hersenen bij het UMC Utrecht. Hij is de oprichter van PsychoseNet en werkt met Philippe Delespaul aan social trials in het kader van een Ecosysteem Mentale Gezondheid (GEM).

Justine van Lawick

Creatieve hoop

Justine van Lawick

Vrijdag 8 maart 14.45-15.30 uur

Wat doet hoop voor mensen en hoe kunnen we hoop doen, in ons vak en daarbuiten? En hoe hangen hoop, frustratie en verzet samen? Hierover heb ik een nomadisch onderzoek gedaan in Engeland, heel anders dan veel onderzoeken in Nederland die proberen iets te bewijzen. Mijn onderzoek was generatief, gericht op het creëren van toekomst. Een hoopvol verhaal.

Dr. Justine van Lawick is systemisch denker, doener en wandelaar.

Ellen Grootoonk

Het familiesysteem vanuit sjamanistisch perspectief

Ellen Grootoonk

Vrijdag 8 maart 15:30-16.00 uur

Onder sjamanisme wordt een breed scala aan praktijken verstaan die als algemeen kenmerk hebben dat de trance-staat wordt gebruikt als ingang voor heling. Oorspronkelijk komt het woord sjamaan uit Siberië en betekent het ‘iemand die weet’. In een traditionele sjamanistische cultuur had de sjamaan de taak om hulp te bieden bij problemen, ziekte en sterven. Sjamanen komen via trance in een andere staat van bewustzijn, om vervolgens van daaruit het evenwicht te herstellen.

Ellen Grootoonk neemt ons mee in een sjamanistisch perspectief op het familiesysteem. We gaan ervaren hoe we zelf contact kunnen maken met de energie van onze voorouders. In het sjamanisme worden de voorouders als een belangrijke krachtbron gezien. Zij worden betrokken in het werk met de cliënt omdat het herstellen van disbalans in het voorouderveld als noodzakelijk wordt gezien. Ellen is een hedendaagse sjamaan die geworteld is in het westers denken. Anders dan traditionele sjamanen gaat ze niet in een diepe trance waarin ze het alledaagse bewustzijn volledig achter haar laat. Beide vormen van bewustzijn, alledaags en sjamanistisch, zijn tegelijkertijd aanwezig. Dat maakt dat ze goed kan aansluiten bij de realiteit en kan overbrengen wat er gebeurt.

Ellen Grootoonk heeft een eigen sjamanistische praktijk ‘Zicht op zin’. Ruim 13 jaar geleden kwam het sjamanisme op haar pad en ze heeft zich ontwikkeld tot praktiserend sjamaan. Ze heeft een diepgaande leerweg doorlopen om haar aangeboren vermogen in te kunnen zetten voor het welzijn van anderen. Ellen heeft een academische achtergrond door haar studie aan de Universiteit voor Humanistiek en heeft ruime ervaring in onderwijs en hulpverlening. Ze werkte als hogeschooldocent en onderzoeker bij Hogeschool Utrecht. Na haar loopbaan in het onderwijs heeft ze zich gespecialiseerd tot autismecoach. Het sjamanisme is voor Ellen een pad van het hart, een weg van verbinding met alles wat leeft.