Tweede Kamer neemt drie moties aan over systeemtherapie

Voorgeschiedenis

De afgelopen maanden is door bestuur en directie hard gewerkt om een relatie op te bouwen met verschillende veldpartijen en Tweede Kamerleden. Er zijn brieven gestuurd, gesprekken gevoerd, Kamervragen voorgesteld en suggesties voor moties gedaan. Het opbouwen van een relatie vraagt vertrouwen en kan niet in alle openbaarheid plaatsvinden. Leden kunnen daarom niet op elk moment over elke stap worden geïnformeerd. Nu de stemming in de Tweede Kamer heeft plaatsgevonden kunnen we een belangrijke mijlpaal en het vervolg met jullie delen.

Het is heel fijn dat deze inspanningen hebben geleid tot het tweeminutendebat van 11 december (lees o.a. dit nieuwsbericht onder ‘Zorgprestatiemodel’ en dit bericht op LinkedIn. Je kunt het tweeminutendebat hier terugluisteren), waar verschillende moties over de systeemtherapeut zijn ingediend. Voorafgaand aan het tweeminutendebat is er op LinkedIn een petitie rondgestuurd door NVRG leden die meer dan 11.000 keer (!) is ondertekend. Die petitie is aangeboden aan de vaste Kamercommissie VWS. Op 17 december zijn drie moties in stemming gebracht en met overgrote meerderheid aangenomen. Zie hier de inhoud van de moties en de stemmingen.

Vooral de eerste twee moties zijn belangrijk, omdat deze de staatssecretaris oproepen te bevorderen dat de systeemtherapeut op de beroepenlijst van het zorgprestatiemodel wordt geplaatst (één van beide via de hardheidsclausule).

Wat betekent het nu voor de systeemtherapeut dat deze moties zijn aangenomen? En hoe gaat het nu verder?

Vervolgtraject: vragen en antwoorden

Het is ontzettend goed nieuws dat de politiek de meerwaarde van de systeemtherapeut in de volwassenen ggz erkent en staatssecretaris Karremans en het veld oproept om tot een oplossing te komen. Het bestuur heeft inmiddels meerdere vragen gekregen van leden over hoe het traject er verder uitziet en wie hierbij vanuit de NVRG worden betrokken. Hieronder volgen de meest gestelde vragen en antwoorden.

Waarom zijn er nog gesprekken nodig? De Kamer heeft toch de motie aangenomen dat de systeemtherapeut op de beroepenlijst komt op grond van de hardheidsclausule? Dit kan de staatssecretaris toch regelen?

De staatssecretaris kan niet eigenhandig de beroepenlijst aanpassen. En dat is niet zonder reden. Er is in Nederland een (weliswaar ingewikkeld) stelsel van afspraken die ervoor moeten zorgen dat de kwaliteit van ons zorgstelsel wordt geborgd. Hierover kan niet iemand in zijn eentje beslissen, zelfs niet de staatssecretaris. De staatssecretaris kan wel bevorderen dat er gesprekken op gang komen en dat gebeurt nu dus ook, mede dankzij deze moties. Bovendien moet de staatssecretaris in het voorjaar rapporteren aan de Kamer over de voortgang. De politieke druk blijft dus bestaan.

Wie beslist er over het aanpassen van de beroepenlijst ZPM?

Er is niet één partij die beslist over het aanpassen van de beroepenlijst ZPM, er zijn verschillende partijen bij betrokken.

Voorstellen voor aanpassing van de beroepenlijst worden sinds 2022 besproken in het ‘vertegenwoordigend orgaan’. Daarin zitten vertegenwoordigers van werkgevers, zorgverleners, en zorgverzekeraars. Als het vertegenwoordigend orgaan akkoord is, wordt er een voorstel ingediend bij Het Zorginstituut Nederland, voor aanpassing van de kwaliteitsnorm ‘Veldnorm Beroepen in de geneeskundige geestelijke gezondheidszorg (ggz) en de forensische zorg (fz)’: zie deze link. Het Zorginstituut beoordeelt of de aanvraag voldoet aan de gestelde eisen, lees hier meer.

De afspraak is dat de bekostiging de veldnorm volgt, dus als een beroep is opgenomen in de veldnorm beroepen, staat deze op de beroepenlijst van het ZPM.

Waarom zijn de veldpartijen belangrijk?

Dat is eenvoudigweg omdat we als NVRG er met de veldpartijen uit het vertegenwoordigend orgaan moeten zien uit te komen. Het steunt ons dat de politiek - zowel politieke partijen als staatssecretaris Karremans - erop aandringt dat we er inderdaad samen uitkomen. Zo stelde de staatssecretaris op 11 december jl. dat hij bereid was zijn gewicht in de strijd te gooien om ervoor te zorgen dat de veldpartijen weer gaan bewegen.

Hebben er al gesprekken plaatsgevonden tussen de NVRG en het vertegenwoordigend orgaan?

Zoals Staatssecretaris Karremans stelde heeft er inmiddels een goed en positief kennismakingsgesprek plaatsgevonden tussen de voorzitter van het vertegenwoordigend orgaan van het ZPM en de NVRG. Als vervolg hierop is in de halfjaarlijkse vergadering van het vertegenwoordigend orgaan een procesvoorstel goedgekeurd voor een gezamenlijk verkennend traject. In dit verkennend traject zal de vraag centraal staan wat er nodig is voor een opname van de systeemtherapeut in de veldnorm. Staatssecretaris Karremans heeft aangegeven dat hij nauwlettend in de gaten houdt of dit tot de gewenste opbrengst leidt.

Hoe gaat het nu verder? Wie nemen namens de NVRG deel aan de gesprekken?

Inmiddels heeft het bestuur bericht gekregen dat het vertegenwoordigend orgaan een gezamenlijk verkennend traject met de NVRG in gang wil zetten. Dat is goed nieuws! Vanuit de NVRG zullen het bestuur en de directeur de gesprekken voeren. Dit is ook zo vastgelegd in de statuten: het bestuur is de enige partij die de vereniging naar buiten toe vertegenwoordigt. Het bestuur kan besluiten hiervan af te wijken, maar doet dat alleen als dat nodig is om het gewenste resultaat te halen.

De inzet van het bestuur tot nu toe is om vanuit verbinding en opbouwende relaties resultaat te bereiken en deze aanpak lijkt zijn vruchten af te werpen. Dit is een ingewikkeld proces, waar kennis van procedures voor nodig is en wat alleen door een kleine, vaste groep mensen kan worden uitgevoerd.

Hoe worden de leden betrokken en hoe worden de leden op de hoogte gehouden?

Omdat dit proces om zorgvuldig handelen vraagt kan niet elke stap op elk moment in de openbaarheid worden gebracht. Bovendien kent dit proces ook een heel eigen dynamiek en tempo, wat niet gelijk loopt aan onze interne processen zoals de nieuwsbrievencyclus of de bestuurs- en commissievergaderingen. Dit betekent dat we van de adviescommissies de commissie Positie en Publiciteit (P&P) zo goed als mogelijk betrekken en informeren waar mogelijk. We informeren de leden eens per maand via de NVRG-nieuwsbrief en zo vaak als mogelijk en haalbaar via LinkedIn.

We merken dat publiciteit rondom dit vraagstuk iedere keer onrust onder de leden teweegbrengt en ook wantrouwen oproept. Jullie kennen ongetwijfeld het spreekwoord ‘een broedende kip moet je niet storen’. Dat is hier van toepassing, er is tijd en ruimte nodig om het verkennend traject met de veldpartijen tot een goed eindresultaat te brengen. Dit vraagt vertrouwen dat het bestuur en directie hun uiterste best doen om de systeemtherapeut op de beroepenlijst van het ZPM te krijgen.

Zodra er meer nieuws is over het vervolg, worden alle NVRG-leden daarover geïnformeerd.

Kan ik als lid iets doen?

Geef ruimte en vertrouwen aan bestuur en directie van de NVRG om hun werk te doen. Zelf contact opnemen met spelers in dit proces kan het proces verstoren. Wat je wel kunt doen, is - in verbinding, dus het liefst in een gesprek - met je directe collega’s, leidinggevenden en directie van jouw organisatie spreken over dit vraagstuk. Bijvoorbeeld door uit te wisselen waarom het zo van belang is dat de systeemtherapeut op de beroepenlijst komt en hoe je collega’s en directie daar tegenover staan. Jouw collega’s die lid zijn van een andere beroepsvereniging kun je - in verbinding - vragen er bij hun beroepsvereniging op aan te dringen dat ze dit proces steunen. Je directie kun je - in verbinding - vragen er bij de Nederlandse ggz of zorgverzekeraars op aan te dringen dit proces te steunen.