8 september 2023: Supervisorendag met Sabine Vermeire

Supervisie als meerstemmige, professionele reis

Supervisie is een belangrijk onderdeel van de werkpraktijk en van opleidingstrajecten. Tijdens deze dag staan we stil bij een aantal narratieve en systemische principes en methoden die als leidraad kunnen dienen om de supervisant opnieuw op weg te helpen, te inspireren of om zijn professioneel handelen te verrijken. We denken na over onze positie als supervisor met bijzondere aandacht voor de daarbij horende professionele discoursen die ons in de greep kunnen hebben. Als eerste opstapje brengen we onze eigen ‘systemische reis’ in kaart en rijgen een professionele kralenketting.

We stappen samen met supervisanten in een proces dat moeilijkheden, fricties of belemmeringen in het hulpverleningsproces exploreert en engageren ons in het vertellen en her-vertellen van rijkere verhalen die veelkleuriger professionele identiteitsconclusies mogelijk maken.

We denken na over hoe we meerstemmigheid in onze supervisiepraktijk kunnen realiseren en hoe we supervisanten kunnen verbinden met wat en wie waarden-vol voor hen is en dit zowel binnen individuele als groepssupervisie.

Deze verschillende wegen demonstreren we gebruik makend van casuïstiek van deelnemers en illustreren we met videomateriaal. We proberen de ideeën uit in de grote groep en in subgroepen.

Deze dag is voor alle supervisoren en werkbegeleiders die graag aan de slag willen met narratieve en systemische ingangen bij supervisie. De supervisoren die eerder een bijscholingsdag van Sabine voor supervisoren volgden in Amsterdam en Rotterdam zijn ook van harte welkom: nieuwe ingangen, oefeningen en toepassingen staan te popelen om uitgeprobeerd te worden.

Sabine Vermeire is werkzaam als systeemtheoretisch en narratief psychotherapeut, opleider, supervisor en staflid aan de Interactie-Academie vzw.  Expertiseterreinen zijn werken met kinderen, jongeren, ouders en gezinnen in zorgwekkende contexten en het werken met creatieve methodieken als het praten stokt. Zij publiceerde over deze thema’s en engageerde zich in meerdere projecten binnen dit veld.

Erkend supervisor BVRGS, NVRG, LVSC, vaktherapie, Institute of Narrative Therapy (UK).

Inhoud en dagindeling

9.30 - 11.00 uur: 

Aanreiken en uitwerken van een aantal narratieve en systemische principes in de supervisiepraktijk

De supervisierelatie: een procesmatige afstemming tussen supervisor en supervisant over focus en inhoud van supervisie en de taken, rollen en doelen van de supervisie en met waarden zoals respectvol, transparant en gelijkwaardigheid als 'direction of travel'. De supervisant blijft eigenaar van zijn verhaal, zijn casus, zijn vraag.

De hiërarchische relatie zo minimaal mogelijk houden waarbij we voortdurend oog hebben voor de beïnvloedingen vanuit sociaal-culturele en professionele discoursen en representaties en de vele interpersoonlijke en sociale perspectieven werkzaam in de supervisiepraktijk. We staan stil bij en exploreren deze diverse opvattingen en perspectieven met een sterk en vaak impliciet voorschrijvend karakter. We onderzoeken hoe ze onze supervisiepraktijk beïnvloeden, kleuren en welke positie we er tegenover innemen.

11.15 – 12.45 uur:

Her-vertellen van professionele identiteiten en relaties

Binnen een narratieve benadering gaat men ervan uit dat mensen hun leven willen leiden in overeenstemming met hun intenties en waarden, ook in hun werkcontext. Supervisanten kunnen in het werken met cliënten, in het samenwerken met collega's of binnen hun organisatie afgesneden raken van wat en wie voor hen belangrijk en waardevol is.

We gaan aan de slag met sjablonen die negatieve, klemzettende professionele conclusies deconstrueren (oa externaliserende conversaties en statement of position map 1) en via een proces van vertellen en her-vertellen tegenwicht bieden aan isolerende verhalen (oa. Statement of position map 2 en re-authoring conversaties in supervisie).

Her-positioneren

'Het probleem is het probleem, niet de supervisant'

De supervisor leert om in gesprekken stap voor stap belemmeringen, dilemma's, moeilijkheden in de praktijk van de supervisant te externaliseren, contextualiseren in een breed web van beïnvloedingen en beoogt een her-positioneren van de supervisant. We proberen hen terug te verbinden met hun waarden. Ze worden terug auteur van hun eigen werksporen.

13.45 -15.15 uur

Rijke, genuanceerde en gelaagde beschrijvingen

In de praktijk van de supervisant kunnen ervaringen en gebeurtenissen zich aaneenrijgen tot gestolde verhalen en arme identiteitsconclusies (zowel van de cliënt, de organisatie, de supervisant als hun relatie). We gaan op zoek naar wegen die leiden tot rijkere, dynamische en multidimensionele verhalen aan de hand van een aantal narratieve methodieken en telkens met een andere focus

• Het vizier op de cliënten
• Het vizier op de supervisant
• Het vizier op de relatie

15.30 – 16.30 uur

Meerstemmigheid

Ook binnen supervisie beschouwen we (werk)identiteit als een sociaal, relationeel en publiek project (an association of life). We kunnen op verschillende wijzen onze gesprekken bevolken.

• Consulting your consultant
• Re-membering van belangrijke betrokkenen als brug tussen privé en werk
• Outsider witness praktijk in supervisie: zowel bij individuele als groepssupervisie

Documenteren, consolideren en afrondingsrituelen

Verschillende wijzen van documenteren o.a. brieven schrijven, reminders, en afsluitingsgesprekken met getuigen als vormen van erkenning, het procesmatige in kaart brengen, consolideren en vasthouden.

Leerdoelen/eindcompetenties bij deze dag

• De deelnemers kunnen een gelijkwaardige supervisierelatie in de steigers zetten, een kwalitatieve supervisiecontext creëren en een heldere positionering vasthouden
• Supervisanten ondersteunen in het taxeren en deconstrueren van moeilijkheden, obstakels en belemmeringen in het therapeutisch of hulpverleningstraject met gezinnen of partners rekening houdend met bredere context en professionele discoursen
• Kennen en kunnen toepassen van verschillende methodische ingangen om professionele identiteiten en cliëntverhalen te verrijken en competenties van de supervisant te ontwikkelen

Werkwijze

Aanreiken van de theoretische uitgangspunten en principes. Demonstreren van de verschillende werkwijzen met casusmateriaal van de cursisten en illustreren a.d.h.v. videomateriaal. Uitproberen en inoefenen d.m.v. rollenspel zowel in grote groep als kleinere groepjes.

Literatuur (facultatief)

• Fox, H., Tench, C. & Marie (2002). Outsider-witness practices and group supervision. The international Journal of Narrative Therapy and Community Work, 4, 25-32.
• Redstone, A. (2009). Narrative practice and supervision. The re-population of identity. Context, 105, 23-26.
• Reynolds, V. & Larcombe, A. (2017). Living supervision in practice. In I. Mc. Carthy & G. Simon. Systemic therapy as transformative practice. Farnhill: Everything is connected Press.
• Vermeire, S. (2007). Het team als ‘goede praktijk’ in gezinsbegeleiding. Systeemtheoretisch Bulletin, Jg.25(3)
• Vermeire, S. (2009). You’ve got mail. Werken met therapeutische brieven en documenten. Systeemtheoretisch Bulletin 27(3)
• Vermeire, S. (2014). Supervisie als rijke beschrijving en meerstemmigheid. Systeemtheoretisch Bulletin 32(2). Vermeire, S. (2015). Teambespreking, werkondersteuning en supervisie als her-verbinden. Ouderschapskennis, 18 (3). 228-2242.
• Vermeire, S. (2015). Teambespreking, werkondersteuning en supervisie als her-verbinden. Ouderschapskennis, 18 (3). 228-2242.
• Winslade, J. (2002). Storying professional identity. Interview with John Winslade. The international Journal of Narrative Therapy and Community Work,4, 33-38.

Accreditatie

NVRG: 6 accreditatiepunten

NIP K&J en NVO: aangevraagd (beide accreditaties gelden ook voor SKJ)